Drastyczny wzrost cen energii dla firm – co zrobić, aby to przetrwać? 

Sytuacja rynkowa w 2022 roku nie ułatwia przedsiębiorcom prowadzenia biznesu. Obiektywnych powodów jest wiele. Obok kryzysu surowcowego doświadczamy dziś rekordowych wzrostów kosztów energii elektrycznej. Tak jak przedsiębiorcy znają się na swoim biznesie, tak my znamy się na prądzie – na co dzień wspomagając transformację energetyczną. Dlatego przedstawiamy swój komentarz do obecnej sytuacji, z przekonaniem że pomoże on innym firmom w dobie trwającego energetycznego kryzysu.

Czego dowiecie się z tego artykułu?

Wierzymy, że wymiana wiedzy pomiędzy specjalistami pomaga im radzić sobie w trudnych sytuacjach. Dlatego w poniższym tekście:

• Przedstawiamy fakty dotyczące rosnących cen prądu i wymieniamy przyczyny obecnej sytuacji;
• Segmentujemy przedsiębiorców według stopnia zależności od obecnego kryzysu;
• Proponujemy sposoby radzenia sobie w tej sytuacji i opisujemy ten, na którym znamy się najlepiej, czyli zwiększanie efektywności energetycznej i własną generację.

Ile wzrastają koszty energii elektrycznej?

Ceny prądu rosną obecnie wykładniczo. Nie napawa optymizmem fakt, że ten trend szybko się nie zatrzyma. Przedsiębiorstwa, w których energia stanowi duży udział w kosztach, od początku roku walczą o przetrwanie albo podejmują znaczące kroki, aby się ratować, np. redukując zatrudnienie lub ograniczając produkcję. Natomiast firmy, które nie zależą tak silnie od prądu także na tym tracą – pośrednio, co nie znaczy, że mało.

Dystrybutorzy energii rozliczają się z przedsiębiorcami według taryf A, B, C, R. W ostatnim czasie dokonaliśmy przeglądu ogólnodostępnych cenników dla tych taryf na przestrzeni ostatnich lat (komentarz na naszym social media tutaj). Analizę przeprowadziliśmy dla taryfy C11*, która kierowana jest do małych i średnich firm oraz odbiorców indywidualnych na placu budowy. Wyniki zebraliśmy w czytelnym wykresie.

Dla preferujących syntezy od analiz przygotowaliśmy podsumowanie na przykładzie cenników spółki Energa:

• obecna cena prądu to nawet 130% ceny prądu z zeszłego miesiąca;
• obecna cena prądu to nawet 170% ceny prądu z początku kwartału;
• obecna cena prądu to nawet 250% ceny prądu z początku roku;
• obecna cena prądu to nawet 440% ceny prądu z połowy zeszłego roku.

Porównajmy to do benzyny, która dla wielu biznesów również stanowi podstawowy zasób prowadzenia działalności. Aby osiągnąć takie różnice w cenie – z uwagi na liniowy wzrost cen paliwa, nie: wykładniczy jak na rynku energii – musielibyśmy dzisiejsze ceny benzyny porównać z tymi sprzed roku 2000**. Mamy zatem sytuację, gdzie dwie dekady wzrostów cen benzyny, energia elektryczna zamknęła w jednym roku i jeszcze się nie zatrzymała.

* Warto dodać, że udało się nie tak rzetelnie, jak sobie to wyobrażaliśmy. Spośród największych dystrybutorów energii (PGE, Tauron, Enea, Energa, EON) tylko jedna spółka udostępnia w przejrzysty sposób cenniki taryf A, B, C, R z ostatnich dwóch lat. W ogólnodostępnym źródłach – za jakie rozumiemy wyszukiwarkę Google i strony internetowe dystrybutorów – u lidera tego rankingu znaleźliśmy zaledwie 10 cenników od 2019 roku, gdzie dla innych dystrybutorów było to odpowiednio 5, 2, 2 i 1.  

** Dla przypomnienia –  to ten rok, kiedy chodziły plotki, że w Nowy Rok miały przestać działać sprzęty elektroniczne. O ironio mogą przestać działać 20 lat później ze zgoła innych przyczyn.

Dlaczego energia drożeje?

Powodów, które leżą u podstaw dzisiejszego kryzysu energetycznego jest wiele. Postaraliśmy się zwięźle przedstawić najważniejsze z nich:

• Gaz i węgiel w znaczący sposób determinują ceny energii na Towarowej Giełdzie Energii (TGE). Dlatego najbardziej aktualnym powodem rosnących cen jest inwazja Rosji na Ukrainę, której konsekwencje omawiamy od kilku miesięcy, a odczuwamy teraz. Uszkodzenie gazociągów Nord Stream 1 i 2 tylko wzmocni i pogłębi ten kryzys.
• Trudną sytuację potęgują długotrwałe upały i susze. Te natomiast są wynikiem kryzysu klimatycznego, który trwa od wielu lat. Efektem jest bardzo niski poziom wód na terenie naszego kraju, co wpływa na obniżenie możliwości wytwarzania energii z paliw kopalnych. Ten kryzys realnie odczuwamy teraz w rachunkach za prąd. 
• Energia z “nieekologicznych” źródeł kosztuje więcej i będzie coraz droższa. Przy wysokich kosztach uprawnień do emisji CO2 i powszechności elektrowni węglowych w Polsce nie unikniemy wysokich cen energii. Wymagana jest zdecydowana przebudowa strategii energetycznej, która nawet wdrożona teraz – zajmie lata. Negatywne skutki opóźnienia widoczne są już dzisiaj.
• Przestarzała infrastruktura przesyłowa i wytwórcza w naszym kraju jest kosztowna i będzie tylko droższa w dalszej eksploatacji. To również efekt zaniechań inwestycji w nowoczesne rozwiązania. Niestety dzisiaj koszty z tego wynikające przenoszone są na odbiorcę końcowego.
• Nieudane inwestycje (np. elektrownia węglowa Ostrołęka C) to nie tylko utracone miliardy złotych. To także niewykorzystany potencjał i większe przeciążenie dla istniejącej infrastruktury wytwórczej, co zgodnie z poprzednimi punktami – ponownie podnosi ceny energii.
• Destabilizacja europejskiego rynku energii wynikająca z wyłączeń elektrowni atomowych we Francji i Niemczech wpływają negatywnie na elastyczność mixu energetycznego. To również czyni prąd droższym.

Niekorzystne dla przedsiębiorców wzrosty kosztów energii nie są chwilowe. Dlatego powinniśmy zastanawiać się jak sobie z nimi radzić. Nie ma co liczyć na to, że za chwilę sytuacja się polepszy lub wróci do poprzednich poziomów.

Kogo to dotyczy?

Energia napędza każdy biznes. Różnice w tym, jak odbieramy rosnące koszty zasobów energetycznych wynikają wyłącznie ze stopnia zależności od tego zasobu. Dlatego najprościej powiedzieć, że obecny kryzys na rynku cen prądu dotyczy każdego. Chcielibyśmy jednak rzetelnie i najprościej posegmentować interesariuszy obecnej sytuacji. Dlatego z naszej perspektywy zauważamy, że:

• w biznesie, w którym koszty silnie zależą od cen energii – przedsiębiorcy działają już w pośpiechu; 
• w biznesie, w którym w 2022 odczuwa się spadek zyskowności w związku ze wzrostem cen energii – to ostatni dzwonek, żeby zacząć działać;
• w biznesie, w którym umowa na dostawę energii po stałej cenie wygaśnie w ciągu najbliższych kilku miesięcy – należy działać i planować wdrożenia zmian;
• w biznesie, w którym w ostatnim kwartale odczuwa się spadek zyskowności w związku ze wzrostem cen energii – podjęcie działania teraz da silną przewagę konkurencyjną przy powrocie koniunktury potem.

Po przyporządkowaniu się do jednej z wymienionych powyżej grup pozostaje pytanie: “jak działać”? Odpowiedź jest dość prosta – ograniczać popyt na kupowaną energię – jednocześnie jednak dość ogólna. Zatem: “jak konkretnie działać”? W Bison Energy sugerujemy kilka rozwiązań.

Jak działać?

Ograniczać energię możemy na wielu poziomach. Poniżej rekomendujemy kilka rozwiązań z obszarów: administracyjnego, zarządczego, logistycznego i technologicznego:

• Znajdź tańszą energię – ceny u dostawców energii różnią się od siebie, więc jest szansa że znajdziesz tańszego. Jeżeli to niemożliwe, to rozważ zmianę sposobu rozliczeń ze stawki stałej na zmienną. Przy odpowiedniej skali zużycia mówimy o odczuwalnych oszczędnościach;
• Zarządzaj pracą – intensyfikuj produkcję lub świadczenie usług w godzinach o korzystniejszej taryfie. Niestety mamy świadomość, że nie dotyczy to każdej produkcji czy wszystkich usług;
• Zarządzaj zapasami – pozbywaj się zapasów i powiązanych z nimi kosztów utrzymania. Wiemy jednak, że wiele tutaj zależy od specyfiki biznesu i potencjału możliwej spekulacji zapasami w sytuacji aktualnego ogólnego niedoboru;
• Optymalizuj procesy – tym razem pod kątem zapotrzebowania energetycznego. Jest to działanie wymagające dużych i jakościowych zasobów na wejściu, ale dające długotrwałe przewagi;
• Ograniczaj zużycie w obszarach, które nie są kluczowe w generowaniu przychodu. Wierzymy, że przedsiębiorstwa nie marnotrawią prądu, jednak warto po dwakroć przeanalizować zużycie sprzętu, który nie musi być dostępny całą dobę;
• Zwiększ efektywność energetyczną swojego przedsiębiorstwa – zajmij się kompensacją mocy biernej, wdrażaj rozwiązań zarządzania energią lub zainwestuj w instalację fotowoltaiczną.

Jak widać po przedstawionej liście – złotego rozwiązania nie ma, a każde ma swoje szanse i ograniczenia. Możemy jednak zapewnić, że w obecnej sytuacji ostatni z nich – fotowoltaika –  jest najbardziej uniwersalnym. Jednocześnie, jeśli weźmiemy pod uwagę nakłady inwestycyjne, szybkość zwrotu z inwestycji, skalę oszczędności i wiedzę potrzebną do uruchomienia inwestycji – jest to najlepsze rozwiązanie w dobie kryzysu energetycznego. Skoro energia elektryczna jest droga to trzeba ją zacząć wytwarzać i ograniczyć jej zakup z rynku.

Fotowoltaika dla firm w 2022 roku

Doświadczenie pokazuje nam, że instalacje dla firm dają tyle korzyści, na ile pozwalają nam możliwości techniczne, infrastrukturalne i administracyjne. Dokładniej to skalę inwestycji uzależniamy od:

• liczby i mocy istniejących punktów poboru (przyłączy) w danym obiekcie;
• ilości miejsca oraz nasłonecznienia na dachu lub dostępnym gruncie;
• przepisów prawa.

Najkrócej mówiąc – w fotowoltaice dla firm zyskuje się tyle, ile instalacji zmieści rzetelny projektant i jak wykonają je kompetentni instalatorzy.

Należy tutaj również nadmienić, że firmowe instalacje nastawione są przede wszystkim na autokonsumpcję, czyli zużycie produkowanej energii w czasie rzeczywistym. Wtedy dana firma zużywa na bieżąco całą energię ze słońca, co skutkuje tym, że sposoby rozliczenia – o których zmianach było w ostatnich miesiącach głośno (nasz artykuł tutaj) – nie są istotne.

Równie ważnym aspektem fotowoltaiki dla firm w 2022 roku jest to, że obecna sytuacja na rynku cen energii sprawiła, że opłacalność inwestycji uległa znaczącej poprawie. Okresy zwrotu skróciły się nawet do 2-3 lat. Każda kolejna podwyżka cen energii sprawia, że inwestycja zwróci się jeszcze szybciej. W wyniku powyższego pytanie jakie stawia sobie przedsiębiorca w tym temacie nie powinno brzmieć “czy…?” albo nawet “kiedy…?”, ale “z kim teraz powinienem zainwestować w ten obszar?”

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej  przed poszukiwaniem partnera do takiej inwestycji, to przygotowaliśmy dla Ciebie kilka informacji prosto z branży, które pomogą Ci w procesie szukania wykonawcy:

• musisz mieć świadomość, że z uwagi na wyjątkowo wysoki popyt na fotowoltaikę jej wykonanie może zająć od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy (zależnie od skali i dostępności komponentów);
• “przeczekując boom” więcej stracisz niż zyskasz w obliczu obecnej sytuacji rynkowej;
• wzrost kursu walut obcych, rosnące ceny komponentów i bardzo duże problemy z dostępnością falowników solarnych sprawiają, że ceny rosną z tygodnia na tydzień, a firmy bez wypracowanych relacji z dostawcami mogą nie wywiązać się z umowy na wykonanie prac;
• jakościowi wykonawcy mogą być zajęci na następne kilka lub kilkanaście miesięcy;
• “kompaktowe” rozwiązania dla instalacji zasilającej Twoją firmę w prąd to ryzykowanie majątkiem firmy – budynkiem, wyposażeniem i zmagazynowanym towarem. Do takich inwestycji warto znaleźć rzetelnego partnera, który jest gwarantem jej zwrotu. 
• rzetelne firmy instalatorskie nie wymagają od Ciebie specjalistycznej wiedzy i podejmowania inicjatyw. Najlepsi eksperci potrafią pomóc Ci od pierwszego zapytania, przeprowadzić audyt terenowy, zaprojektować szczegółowe rozwiązanie dla Twojego budynku, opiekować się Tobą przez cały proces inwestycji, jednocześnie nie zaburzając normalnego funkcjonowania Twojej firmy.

Jeśli szukasz jeszcze więcej wiedzy na temat polepszenia obecnej sytuacji swojego biznesu lub zabezpieczenia zasobów na przyszłość – skontaktuj się z nami. Doradzimy Ci szczegóły najlepszego rozwiązania w dobie aktualnego kryzysu energetycznego.

Podsumowanie

Sytuacja rynkowa w 2022 roku jest trudna z powodu rosnących cen energii. Jeżeli jednak planujesz prowadzić biznes przynajmniej przez najbliższe 2 lata, to przedstawiliśmy Ci najlepsze rozwiązanie. Fotowoltaika dla firm jest obecnie wyjątkowo opłacalną inwestycją, która w zależności od stopnia uzależnienia Twojego biznesu od cen prądu:

• pomoże Ci przetrwać;
• polepszy Twoją obecną sytuację;
• będzie szansą do uzyskania znacznej przewagi przy powrocie koniunktury.

Przestań tracić pieniądze w dobie aktualnego kryzysu – na kolejnych podwyżkach prądu, cenach komponentów i kursie złotego. Już teraz zacznij szukać rzetelnego wykonawcy – ich wyporność operacyjna maleje z każdym miesiącem. Nie trać oszczędności na inflacji – pewne inwestowanie to najlepsze, co możesz zrobić z kapitałem. Jeśli nie masz kapitału, ale masz taką możliwość – skorzystaj z leasingu. 

Chętnie dzielimy się wiedzą – jeżeli jej potrzebujesz lub w ogóle nie wiesz od czego zacząć – zadzwoń do nas. Działamy na tym rynku od momentu zanim formalnie zaczął funkcjonować. Od zawsze pracujemy na to, żeby nazywano nas najlepszymi, nie: największymi. A najlepsi partnerzy w biznesie to tacy, którzy rzetelnie doradzają w tym, na czym się najlepiej znają. Dlatego w Bison Energy dołożymy wszelkich starań, żeby doradzić Ci, jak przetrwać kryzys na rynku cen energii.