Przegląd instalacji fotowoltaicznej – dlaczego go potrzebujesz?

Dobrze zaprojektowana i wykonana instalacja fotowoltaiczna ma działać bezawaryjnie przez kilkanaście lat. Nie oznacza to jednak, że powinno się całkowicie rezygnować z nadzoru nad jej pracą. Wręcz przeciwnie – profesjonalny serwis to podstawa do bezpiecznej i długotrwałej pracy Twojego systemu. W tym artykule opowiemy jak zapewnić trwałość oraz utrzymanie wydajności instalacji fotowoltaicznej na najwyższym poziomie i dlaczego przegląd instalacji jest do tego potrzebny.

Spis treści

W poniższym artykule znajdziesz odpowiedzi na następujące pytania:

• Czy przeglądy instalacji fotowoltaicznych są obowiązkowe?
• Kiedy warto przeprowadzić przegląd instalacji fotowoltaicznej?
• Kto powinien zrealizować przegląd fotowoltaiki, czy mogę to zrobić samodzielnie?
• Jakie elementy instalacji fotowoltaicznej powinny zostać sprawdzone w trakcie przeglądu?
• Czy w ramach przeglądu można otrzymać coś więcej?

Czy przeglądy instalacji fotowoltaicznych są obowiązkowe?

Na początek trochę o obowiązujących przepisach. Często zadajecie nam pytanie – czy przeglądy instalacji fotowoltaicznych są obowiązkowe? Aby wyjaśnić tę kwestię najprościej podzielić przeglądy na trzy kategorie:

Przeglądy obowiązkowe, które wynikają z Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Nakłada ona na właścicieli (i zarządców) obiektów budowlanych obowiązek przeprowadzenia okresowej kontroli, co najmniej raz na 5 lat, “polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.”

Instalacja fotowoltaiczna jest integralną częścią instalacji elektrycznej w budynku. Zgodnie z powyższym jej okresowe przeglądy powinny być realizowane minimum raz na 5 lat.

Przeglądy zalecane, które mogą wynikać z obowiązków gwarancyjnych producentów poszczególnych komponentów systemu, firmy wykonawczej, ubezpieczeniowej, czy też wysokiej świadomości inwestora.

Przeglądy serwisowe (interwencyjne), które są realizowane w sytuacjach, w których na instalacji pojawił się już jakiś problem. Na przykład: zaobserwowano znaczący spadek wydajności systemu, zatrzymanie produkcji falownika, uszkodzenie mechaniczne systemu montażowego, zadziałanie zabezpieczeń elektrycznych, a nawet niezgodność rozliczeń za energię z analogicznymi okresami z lat ubiegłych.

Kiedy warto przeprowadzić przegląd instalacji fotowoltaicznej?

Przede wszystkim warto stale monitorować pracę naszego systemu fotowoltaicznego. Jako użytkownik instalacji powinniśmy mieć podgląd do jej pracy na komputerze lub w aplikacji – dobrze się z nią zaprzyjaźnić zaraz po montażu instalacji. Uruchomienie instalacji z instalatorem to moment, w którym możemy zapytać go o podstawowe parametry i zasady działania posiadanego systemu. 

Znajomość naszego własnego systemu pozwoli nam wychwycić ewentualne anomalie, spadki wydajności, czy też sygnalizowane przez instalację błędy lub usterki. Wtedy szybko będziemy mogli podjąć działania interwencyjne i wezwać profesjonalistów na serwis oraz przegląd.

Nasze ponad dziesięcioletnie doświadczenie, które posiadamy w Bison Energy wskazuje, że w fotowoltaice również sprawdza się maksyma Hipokratesa – “lepiej zapobiegać, niż leczyć”. 

Już na etapie wyboru odpowiedniej firmy wykonawczej – która zdaje sobie sprawę z istoty dobrze zaprojektowanej i starannie wykonanej instalacji fotowoltaicznej spełniającej europejskie standardy – możemy wpłynąć na minimalizację ryzyka związanego z błędami projektowymi i montażowymi. A to przekłada się na redukcję potencjalnych problemów z naszą instalacją. W tym właśnie punkcie decydują detale – takie jak użyte złączki, profesjonalne narzędzia, umiejętności manualne pracowników czy zastosowane zabezpieczenia renomowanych producentów.

Wpływ czynników zewnętrznych na naszą instalację najlepiej kontrolować przez regularne przeglądy oraz monitoring stanu technicznego wszystkich elementów systemu – od modułów fotowoltaicznych, przez konstrukcję montażową, trasy kablowe, przewody, aparaty elektryczne, aż po falownik solarny i jego dodatkowe akcesoria.

Regularnie przeprowadzane przeglądy i czynności serwisowe pozwolą wychwycić źródła potencjalnych problemów jeszcze zanim zdążą one wystąpić na naszej instalacji i obniżą efektywność jej działania. Podczas rutynowych kontroli można wychwycić między innymi:

• stłuczone szkło, przebarwienia, pęknięcia ogniw na modułach,
• obluzowania konstrukcji wsporczych,
• degradację uszczelnień,
• luźne lub odsłonięte fragmenty okablowania,
• zabrudzenie modułów fotowoltaicznych,
• korozję występującą na elementach konstrukcji wsporczych, 
• ślady obecności gryzoni lub ptactwa,
• nadmierny rozrost roślinności w pobliżu lub bezpośrednio na instalacji,
• luźne styki na zabezpieczeniach elektrycznych,
• zanieczyszczenie falownika solarnego.

Kto powinien zrealizować przegląd fotowoltaiki, czy mogę to zrobić samodzielnie?

Kompleksowy przegląd instalacji fotowoltaicznej powinien być przeprowadzony przez wykwalifikowanego specjalistę, najczęściej elektryka lub instalatora systemów fotowoltaicznych. Najlepiej jeśli wykonywany jest przez firmę instalującą dany system, wówczas dokładnie są znane wszystkie jego elementy oraz standardy wykonania.

Niemniej istnieje szereg bieżących czynności, które może wykonywać użytkownik lub konserwator danego obiektu i na pewno przyczynią się one również do bieżącej oceny poprawności działania systemu i pomogą szybko wychwycić ewentualną usterkę lub awarię.

Do takich czynności wykonywanych przez użytkownika możemy zaliczyć:

• monitoring wydajności – analiza uzysków w aplikacji lub na ekranie falownika solarnego, kontrola ewentualnych błędów komunikowanych przez system,
• kontrola wizualna – ocena instalacji pod kątem ewentualnych uszkodzeń, szczególnie zalecana po większych wichurach, burzach, czy też po okresie zimowym; w trakcie tej kontroli można zaobserwować uszkodzenia konstrukcji, tras kablowych, czy też zabrudzenia modułów;
• podstawowa kontrola zabezpieczeń elektrycznych – wizualna ocena stanu rozdzielnic elektrycznych i zabezpieczeń, wizualna ocena zadziałania ochronników przeciwprzepięciowych, wykonanie testu zabezpieczenia różnicowoprądowego.

Pamiętaj jednak, że ze względów bezpieczeństwa – prace na wysokościach (np. dachach) oraz wszelkie prace związane z elektryką powinny być wykonywane przez profesjonalistów. Jeśli zauważysz jakiekolwiek problemy, które wydają się wymagać fachowej interwencji, skontaktuj się z serwisem instalacji fotowoltaicznej i umów wizytę ekspertów.

Przykład – diagnostyka systemu za pomocą platformy monitoringu

Użytkownik zaobserwował na platformie monitoringu SolarEdge wyraźny spadek wydajności jednego modułu. W trakcie słonecznego tygodnia jeden moduł wygenerował mniej energii od pozostałych ułożonych na tej samej płaszczyźnie dachu i skierowanych w tym samym kierunku.

Nasz serwis po otrzymaniu zgłoszenia sprawdził parametry prądowo-napięciowe modułów odczytywane z optymalizatorów mocy SolarEdge. Każdy moduł w tej instalacji jest wyposażony w trzy diody bocznikujące, które dzielą go na trzy sekcje. Awaria jednej z nich powoduje spadek napięcia o ⅓, co w rezultacie przekłada się na spadek wydajności również o ⅓. Taka sytuacja miała miejsce w naszym przykładzie. Dzięki temu moduł został zakwalifikowany do wymiany gwarancyjnej u producenta.

Jakie elementy instalacji fotowoltaicznej powinny zostać sprawdzone w trakcie przeglądu?

Profesjonalnie wykonany przegląd instalacji fotowoltaicznej powinien obejmować szereg czynności zależnych od rodzaju instalacji, zastosowanych komponentów, a także okresu dotychczasowej eksploatacji. W zakresie przeglądu powinny znaleźć się takie kwestie jak:

• wizualna inspekcja modułów – możliwa do rozszerzenia o badania termowizyjne,
• fizyczna kontrola połączeń skręcanych konstrukcji montażowej wraz z oceną stanu uszczelnień, 
• kontrola okablowania, tras kablowych, zabezpieczeń elektrycznych,
• kontrola oznakowania,
• próby zadziałania zabezpieczeń,
• aktualizacja oprogramowania falownika solarnego,
• pełen zakres pomiarów elektrycznych, po których powinny zostać sporządzone protokoły podpisane przez osoby dokonujące danych czynności. 

Na podstawie zgromadzonych odczytów i informacji powinna zostać sporządzona kompletna dokumentacja powykonawcza przeglądu.

Dzięki rzetelnym testom wykonanym podczas przeglądu możemy zapewnić, że każda instalacja fotowoltaiczna działa zgodnie z założeniami projektowymi – “na pełnych obrotach”, przy zachowaniu najwyższych standardów wydajności, efektywności oraz bezpieczeństwa.

Wśród realizowanych pomiarów są takie jak kontrola stanu izolacji okablowania, pomiar rezystancji uziemienia, pomiary napięć, czy pomiar impedancji pętli zwarcia. Wszystkie realizowane w ramach szczegółowego przeglądu mogą wykazać nam potencjalne obecne lub przyszłe problemy z działaniem i wydajnością instalacji.

Czy w ramach przeglądu można otrzymać coś więcej?

Wizyta wykwalifikowanych specjalistów, którzy przeprowadzają przegląd, to okazja do udzielenia porad dotyczących rozbudowy istniejącej instalacji. Podczas sprawdzania systemu montażowego eksperci mogą dokładnie zmierzyć dostępną powierzchnię dachu i oszacować ile dodatkowych modułów fotowoltaicznych można dołożyć do instalacji w ramach jej rozbudowy. 

Warto zastanowić się i omówić modernizację i dodanie nowych elementów, które mogą znacząco poprawić efektywność systemu – licznik energii, stację ładowania pojazdów elektrycznych, magazyn energii lub magazyn ciepła.

W obliczu rosnącej liczby odbiorników i urządzeń zasilanych prądem, instalacja fotowoltaiczna, która była idealnie dostosowana do zapotrzebowania budynku kilka lat temu, może już niedługo okazać się niewystarczająca. Należy wtedy dostosować system do nowych urządzeń – w szczególności takich jak pompa ciepła czy klimatyzator.

Niezależnie od tego, czy to modernizacja istniejącej instalacji czy projektowanie nowej – zawsze wybieraj wykonawców, którzy potrafią omówić, zaprojektować, wykonać i utrzymywać kompleksowe rozwiązania.

Podsumowanie

Regularne przeglądy są niezbędne do zachowania długotrwałej wydajności i trwałości Twojej instalacji fotowoltaicznej. Dzięki nim, możemy uniknąć nieoczekiwanych problemów i cieszyć się stabilnym i efektywnym systemem przez wiele lat. Warto więc inwestować w regularną konserwację oraz korzystać z dostępnych narzędzi diagnostycznych, takich jak platformy monitoringu oferowane przez producentów falowników solarnych. Przy okazji przeglądu możesz z nami porozmawiać o dodatkowych elementach i rzetelnie ocenić możliwości do rozbudowy lub doposażenia instalacji. 

Niezależnie od tego z kim zrealizujesz przegląd swojej instalacji – upewnij się, że jest został on przeprowadzony przez osobę lub firmę posiadającą stosowne kwalifikacje i kompetencje. A jeśli jesteś zainteresowany ofertą Bison Energy na tę usługę – skontaktuj się z nami.